جغرافیای سیاسی و ژئوپلیتیک در پارادایم پست مدرنیسم

author

  • رسول افضلی استادیار دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران
Abstract:

پژوهش یا تحقیق علمی، مجموعه فعالیت ­های منظمی است براساس یک دیدگاه نظری معین، که متأثر از روش شناسی خاصی می ­باشد و به سؤالاتی می­ پردازد که در ذهن محقق ایجاد می­ شود. در هر نظریه یا پارادایمی سه عنصر هستی شناسی، شناخت شناسی و روش شناسی وجود دارد. ارتباط نظام یافته این سه عنصر با یکدیگر، می­ تواند به ارائه یک تحقیق با هویت علمی منجر گردد. نظریه­ های جغرافیای سیاسی و ژئوپلیتیک در حال انتقال به وضعیت جدیدی است و سیمای آن به تدریج دگرگون می­ شود. اولاً: مسایل، مفاهیم و واژه­ های جدیدی (از قبیل اقتصاد سیاسی بین­ الملل، فمینیسم، محیط زیست، ژئوپلیتیک انتقادی، ژئوپلیتیک عمومی، جهانی شدن) در بحث­ های جغرافیای سیاسی و ژئوپلیتیک مطرح می ­شوند. ثانیاً: برخی مفاهیم و اندیشه ­های رایج در جغرافیای سیاسی و ژئوپلیتیک (از قبیل حکومت، حاکمیت، مرز، امنیت، حقوق اقلیت­ ها و حقوق بشر) به شیوه جدیدی تعریف شده­ اند. تحقیق حاضر از نوع بنیادی و روش تحقیق آن توصیفی و تحلیلی است. اطلاعات و داده ­های مورد نیاز با استفاده از روش کتابخانه ­ای جمع ­آوری گردیده ­اند. این مقاله، درصدد است تا نشان دهد که چگونه تحول روش­ شناسی­ ها و شناخت شناسی­ های موجود در جغرافیای سیاسی و ژئوپلیتیک، موجب تحول در ساختار نظریه­ پردازی در جغرافیای سیاسی و ژئوپلیتیک شده است. در این زمینه به نقش نظریه­ های پست مدرن در این عرصه­ ها پرداخته شده است.  

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

گذری و نظری بر مناسبات معماری و شهرسازی با ایدئولوژی سرمایه داری و پارادایم های مدرنیسم و پست مدرنیسم

شهرسازی و معماری مبتنی بر ایدئولوژی سرمایه داری که به تدریج در قرون نوزدهم و بیستم بر زندگی بشر، امروزه سایه افکنده، حاصل برهم کنش هایی با پارادایم های مدرنیسم و سپس پست مدرنیسم بوده است که در طول یک دورۀ نسبتاً طولانی اتفاق افتاده است.بنابراین جای تعجب نیست که در سطح جهان تحقیقات متعددی در این زمینه انجام یافته باشد.امّا در ایران مسئله این است که به این امر مهم کمتر پرداخته شده است؛ مسئله ای که ...

full text

واکاوی نسبت میان پست مدرنیسم و امر سیاسی

پست‌مدرنیسم به مثابه جریانی که از دل تحولات دنیای مدرن و با بهره‌گیری از گفتمان انتقادی مدرنیته سر برآورده ‌است، تاثیرات بسیاری در حوزه‌های مختلف و از جمله در عرصه سیاسی داشته ‌است. در این مقاله با طرح این پرسش که چه نسبتی میان پست مدرنیسم و امر سیاسی وجود دارد؟ به صورت‌بندی این فرضیه پرداخته شده است که پست مدرنیسم به هنگام تطبیق در عالم سیاست، متاثر از نگرش‌های نسبی‌گرایانه در حوزه‌های هست...

full text

مدرنیسم، پست مدرنیسم و تئوری حسابداری مالی

واژه گانی همچون مدرنیسم و پست مدرنیسم اخیرا در ادبیات و محاورات روزمره استفاده پرکاربردی دارند. با این وجود مفاهیم و عقائد بنیادین، عمدتاً طبقه بندی و تعاریف محدود و مختصر را به باد فراموشی سپرده است. این مقاله براساس روش کتابخانه ای و تفسیری برآن است تا ریشه های مدرنیسم و پست مدرنیسم را در ایجاد و توسعه مفاهیم حسابداری مالی توضیح دهد. بنابراین هدف این پژوهش بررسی متغیرهای مربوط به مدرنیسم و پست...

full text

شکل گیری و شکل دهی شهر در دو پارادایم مدرنیسم و پست مدرنیسم

از ابتدای پیدایش شهر تاکنون می توان سه نوع مدل را از نظر نوع و میزان مداخله در شکل آن ها شناسایی کرد: 1. شهر «شکل گرفته شده»، 2. شهر «شکل داده شده» و 3. شهری که شکل آن ترکیبی از «شکل گیری» و «شکل دهی» است. بدیهی است تعداد این سه نوع مدل به هیچ وجه متناسب نیست و از زمانی به زمان دیگر، نظامی به نظام دیگر و منطقه ای به منطقه دیگر متفاوت بوده است. تاکنون همواره این سؤال به طور جدی در بین فلاسفه، ان...

full text

پست مدرنیسم در شهرسازى

پست مدرنیسم را فراگیرترین ویژگى مدرنیسم مى ‏دانند که مشخصه آن تقلید ترکیبى (Pastiche) است. لحظه پست مدرن زمانى فرا مى ‏رسد که آوانگارد (مدرن) دیگر قادر به ادامه دادن و پیشروى نبوده و نمى‏ تواند گامى فراتر به سمت جلو بردارد. پاسخ پست مدرن به مدرن متضمن تصدیق این نکته است که گذشته باید به تجدیدنظر یا بازنگرى در خود اقدام کند زیرا گذشته واقعا نمى‏ تواند نابود شود به دلیل آن که نابودى گذشته به سکوت...

full text

بررسی عوامل واقع‌گرایی ایرانی از منظر جغرافیای سیاسی و ژئوپلیتیک

چکیده در این پژوهش عوامل متعدد موجود و مستقر در جامعه و جغرافیای سیاسی درون و پیرامون ایران بررسی و تحلیل می­شود که در چهار دهة اخیر، نقش مؤثری در شکل‌گیری واقع‌گرایی ایرانی داشته است. در این میان، عواملی نظیر ریشه‌های تاریخی ناامنی و موقعیت جغرافیای سیاسی و منطقه‌ای ایران، جغرافیای جنگ ایران و عراق، تداوم خصومت آمریکا با ایران و مسئلة اسرائیل، در ساخت و عقلانی‌سازی و درنهایت واقع‌گرایی ایرانی...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 22  issue 85

pages  111- 126

publication date 2013-04-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023